Foto Yama Test
Tanım
Fototoksik ve fotoallerjik hastalıklara neden olabilecek şüpheli allerjenlerin belirlenmesinde kullanılan bir testtir.
Gereçler
- Finn chamber® veya IQ chamber®
- Uygun sıvağ içindeki standart konsantrasyonlardaki şüpheli allerjenler
- Filtre kağıdı
- Etanol
- Geniş spektrumlu UVA kaynağı
Uygulama
- Fotoyama testi yapılacak en az 2 haftadır aktif dermatiti olmayan hastaya test hakkında bilgi verilerek aydınlatılmış onam formu imzalatılır.
- Uygun ısıda (+4 ile +8 derece arasında) saklanan test materyalleri işlem odasına alınır.
- İki set halinde (en çok 30 ajan) test yapılmak üzere yama test üniteleri (Finn chamber®, IQ chamber®) masa üzerine konulup numaralandırılır. Ünite üzerindeki koruyucular sağ veya sol köşelerinden kaldırılır.
- Koruyucu aşağıya doğru kıvrılarak bütün odacıkların uygun konuma gelmesi sağlanır.
- Uygun sıvağ içindeki standart konsantrasyonlardaki şüpheli allerjenler, sağ üst odacıktan başlanarak test ünitelerindeki sığ odacıkların içlerine dikkatli bir şekilde dağıtılır.
- Test üniteleri hastanın sırtına uygulandığı zaman sağ üst köşenin sol üst köşe olacağı unutulmamalıdır.
- Likit allerjenler uygulanırken filtre kağıdına test çözeltisinden bir damla (yaklaşık 25 mikrolitre) damlatılır. Bu miktar kağıdın hafif ıslanmasını sağlar ve daha sonra kağıt odacık içine yerleştirilir.
- Test materyalleri tercihen sırt bölgesine hasta yavaşça öne doğru eğilerek yapıştırılır.
- Hastanın cildi yağlı ise test uygulanacak bölge önceden etanolle temizlenir.
- Yamaların sırt orta hattına veya skapulalar üzerine uygulanmasından kaçınılmalıdır.
- 24 ve/veya 48 saat sonra bir set test ünitesi çıkarılarak alanda kalabilecek olası test materyali ıslak gazlı bezle silinerek temizlenir. Diğer set üzeri ise UV opak bir materyalle kaplanır.
- Test ünitesinin çıkarıldığı temizlenmiş deri bölgesine geniş spektrumlu bir UVA kaynağı yardımıyla tercihen PUVA floresan lambalarıyla 5-10 J/cm2 UVA verilir.
- UVA alan test tarafı ışık alımından önce ve UVA uygulaması sonrası 24, 48 ve 72. saatlerde klinik olarak değerlendirilir.
- UVA uygulanmayan kontrol test alanı da panel çıkarıldıktan sonra, 24, 48 ve 72. saatlerde değerlendirilir.
Yorum
- Her iki test alanında da reaksiyon yoksa fotoallerjik kontak dermatit veya allerjik kontak dermatiti yoktur.
- Sadece UV alan kısımda pozitif yanıt olması fotoallerjik kontak dermatiti düşündürür.
- Her iki test alanında da pozitif yanıt olması allerjik kontak dermatiti düşündürür.
- UV alan kısımda daha şiddetli olmak üzere her iki test alanında da pozitif yanıt olması allerjik ve fotoallerjik kontak dermatiti düşündürür.
Fotoyama testi değerlendirme ölçütü aşağıda görülmektedir:
|
Değerlendirme
|
Klinik Yorum
|
0
|
(-)
|
Reaksiyon yok
|
(?)
|
Hafif eritem
|
Şüpheli reaksiyon
|
(+)
|
Zayıf pozitif reaksiyon
|
Eritem ve az sayıda papül (vezikül yok)
|
(++)
|
Kuvvetli pozitif reaksiyon
|
Eritem, infiltrasyon, papül, vezikül
|
( +++)
|
Çok şiddetli pozitif reaksiyon
|
Aşırı eritem, infiltrasyon, birleşen veziküller veya bül
|